Zwierzęcy architekci krajobrazu. Setki gatunków zwierząt przebudowują powierzchnię Ziemi
wczoraj, 09:30Zwierzęta są nie tylko mieszkańcami Ziemi, ale też jej architektami, kształtującymi krajobraz, w którym żyją. Termity tworzą wysokie kopce i rozległe podziemne korytarze, hipopotamy drążą ścieżki i kanały, a bobry tworzą rozległe mokradła. Dotychczas jednak badania nad zwierzęcymi architektami krajobrazu skupiały się na konkretnych pojedynczych gatunkach. Profesor Gemma Harvey i jej zespół z Queen Mary University w Londynie opublikowali na łamach PNAS pierwszą globalną syntezę wiedzy o takich gatunków. Uczeni zidentyfikowali 603 gatunki, rodzaje i rodziny, które wpływają na procesy toczące się na powierzchni Ziemi.
Kanibalizm w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej
20 lutego 2025, 08:52Znajdująca się w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej Jaskinia Maszycka jest jednym z najważniejszych stanowisk paleolitycznych na terenie Polski. W latach 80. XIX wieku Godfryd Ossowski odkrył w niej pozostałości osadnictwa łowców-zbieraczy sprzed 18 000 lat. W jaskini znaleziono kamienne i kościane narzędzia oraz szczątki zwierząt. Najbardziej jednak interesujące są ludzkie kości. W Jurze mieszkali w tym czasie bowiem przedstawiciele kultury magdaleńskiej.
2025 – rok przełomu? W UE może być to ostatni rok wzrostu emisji CO2 z transportu
15 stycznia 2025, 09:18W Unii Europejskiej transport drogowy jest jedynym ważnym sektorem działalności gospodarczej, w którym emisja CO2 wciąż rośnie od 1990 roku. Niewykluczone jednak, że właśnie jesteśmy świadkami zmiany tego trendu. Międzynarodowa Rada Czystego Transportu (International Council on Clean Transportation, ICCT), niedochodowa organizacja doradczo-badawcza, opublikowała nową edycję swojego raportu Vision 2050, w którym analizuje globalne polityki dotyczące czystego transportu oraz rozwoju rynkowego.
Napoje słodzone powodują miliony zachorowań na cukrzycę i choroby układu krążenia
7 stycznia 2025, 09:17Spożywanie słodzonych napojów odpowiada za miliony nowych przypadków cukrzycy typu 2. i chorób układu krążenia, informują naukowcy z Tufts University. Z artykułu opublikowanego na łamach Nature Medicine dowiadujemy się, że problem ten jest szczególnie widoczny w krajach rozwijających się. W Ameryce Łacińskiej słodzone napoje odpowiadają za 24% nowych przypadków cukrzycy i ponad 11% nowych przypadków chorób układu krążenia. W Afryce Subsaharyjskiej konsumpcja słodzonych napojów jest przyczyną ponad 21% nowych zachorowań na cukrzycę.
Udało się odczytać „Frankfurcką srebrną inskrypcję”. To historyczna sensacja
12 grudnia 2024, 12:20W 2018 roku na północno-zachodnich przedmieściach Frankfurtu nad Menem, archeolodzy prowadzili prace wykopaliskowe w dawnym rzymskim mieście Nida, które dało początek dzisiejszej metropolii. Odkryto tam rzymski cmentarz, a przy jednym z pochowanych znaleziono 3,5-centymetrowy srebrny pojemniczek. Wewnątrz spoczywał zwinięty srebrny arkusik. Już w 2019 roku badania wykazały, że na arkusiku coś zapisano. Dotychczas jednak „Frankfurcka srebrna inskrypcja” stanowiła tajemnicę. Dopiero teraz udało się ją odczytać i okazało się, że mamy do czynienia z sensacyjnym odkryciem
Zmniejszające się albedo Ziemi napędza globalne ocieplenie. Przyczyną jest zanik chmur
11 grudnia 2024, 09:27W 2023 roku średnia temperatura była niemal o 1,5 stopnia wyższa od średniej sprzed rewolucji przemysłowej. Jednak naukowcy próbujący wyjaśnić ten wzrost, mają kłopoty z określeniem jego przyczyn. Gdy bowiem biorą pod uwagę emisję gazów cieplarnianych, zjawisko El Niño czy wpływ erupcji wulkanicznych, wciąż niewyjaśnione pozostaje około 0,2 stopnia wzrostu. Uczeni z Instytutu Badań Polarnych i Morskich im. Alfreda Wegenera (AWI) zaproponowali na łamach Science wyjaśnienie tego zjawiska. Według nich te brakujące 0,2 stopnia to skutek zmniejszającego się albedo – zdolności do odbijania światła – Ziemi.
W połowie VI wieku Skandynawią wstrząsnął kryzys. Do epoki wikingów sytuacja się poprawiła
9 grudnia 2024, 09:51Analiza niemal 7000 pochówków wskazuje, że po połowie VI wieku na południu dzisiejszej Norwegii doszło do poważnego kryzysu demograficznego. Liczba pochówków spadła o ponad 75% w porównaniu z okresem wcześniejszym. Co prawda pochówki nie oddają dokładnie liczby ludności, ale są bardzo dobrym wskaźnikiem trendów demograficznych i ich zakłóceń.
Dziwny krąg radiowy na niebie. Naukowcy znaleźli nowego kosmicznego ORC-a
6 grudnia 2024, 13:40Południowoafrykański zespół radioteleskopów MeerKAT zauważył nieznanego wcześniej komicznego ORC-a, czyli dziwny krąg radiowy (Odd Radio Circle). Wydaje się, że obiekt powiązany jest z galaktyką eliptyczną WISEA J021912.43–050501.8. Jego zbadanie powinno przybliżyć nas do rozwiązania zagadki tego zjawiska, tym bardziej, że ORC J0219–0505 jest mniejszy od wszystkich innych dotychczas znanych kręgów. To dopiero czwarty dobrze zdefiniowany pojedynczy ORC.
Wielkie uderzenia asteroid nie spowodowały długotrwałych zmian klimatu
5 grudnia 2024, 09:49Ponad 35 milionów lat temu w Ziemię uderzyły dwie wielkie asteroidy, ale nie doprowadziły one do długotrwałych zmian klimatu, stwierdzili naukowcy z University College London. Skały miały średnicę wielu kilometrów (5–8 oraz 3–5 km) i spadły na planetę w odstępie około 25 tysięcy lat. Po jednej został 100-kilometrowy krater Popigai na Syberii, pozostałością po drugim z uderzeń jest krater w Chesapeake Bay w USA o średnicy 40–85 kilometrów. To 4. i 5. pod względem wielkości kratery uderzeniowe na Ziemi.
Otyłość czy nadciśnienie są bardziej szkodliwe dla mózgów mężczyzn niż kobiet
28 listopada 2024, 15:22Czynniki ryzyka chorób układu krążenia, jak otyłość, powiązane są z przyspieszonym zmniejszaniem się objętości mózgu. Dotyczy to szczególnie tych obszarów płatów skroniowych, które są kluczowe dla pamięci i przetwarzania impulsów. Długoterminowe studium obserwacyjne pokazało właśnie, że u mężczyzn z czynnikami ryzyka rozwoju chorób układu krążenia, negatywne skutki dla mózgu pojawiają się o całą dekadę wcześniej (w połowie 6. dekady życia), niż u kobiet (w połowie 7. dekady życia).
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
